Wiele lat temu kleszcza usuwano domowymi sposobami. Nikt nie spodziewał się, że te małe pajęczaki przenoszą tak groźną chorobę, która ujawnić może się nawet po wielu latach od ugryzienia. Dzisiaj świadomość dotycząca boleriozy jest zdecydowanie większa, co pozwala na szybkie podjęcie działań i uniknięcie niebezpiecznych skutków oddziaływania bakterii Borrelia burgdorfen na organizm. Jak chronić się przed boleriozą? Co robić kiedy znajdziemy kleszcza? Jakie są pierwsze objawy?
Bolerioza – co musisz wiedzieć.
Bolerioza to nazwa powszechna „choroby z Lyme”. To schorzenie wywołane zakażeniem spiralną bakterią Borrelia burgdorferi. Z pośród chorób przenoszonych przez kleszcze to właśnie bolerioza jest najczęściej rozpoznawana. Choroba znana jest od ponad 100 lat, jednak dopiero Willy Burgodfer odkrył w 1982 roku, że jej przyczyną są bakterię bytujące w jelitach kleszczy. Dane szacunkowe wskazują na poziom dziesiątek tysięcy zakażeń boleriozą w Polsce. W roku 2017 zdiagnozowano ponad 20 tysięcy przypadków. Badacze jednoznacznie donoszą, że zakażenie chorobą możliwe jest jedynie poprzez ukłucie przez zakażonego kleszcza. Nie jest chorobą zakaźną przenoszoną przez człowieka. Nie można się więc zarazić od osoby, u której została zdiagnozowana. Choroba przenoszona jest przez różne gatunki kleszczy na całym świecie, w Polsce najczęstszym jej nosicielem jest kleszcz pospolity.
Ważny jest czas, w którym kleszcz zostanie usunięty
Bakteria borrelia przebywa u kleszcza w jelicie środkowym. Oznacza to, że czas w którym bakterie przedostają się do ciała żywiciela przez gruczoły ślinowe wynosi nawet kilka godzin. Z tego powodu ogromne znaczenie ma to jak szybko pozbędziemy się kleszcza. Jego sprawne usunięcie może powiem pomóc w uniknięciu zakażenia. Im dłużej kleszcz pozostaje w skórze tym większe ryzyko zakażenia.
Nie każde zakażenie wywoła Boreliozę
Nie każdy kleszcz przenosi boreliozę. Nie każde ukłucie przez zakażonego kleszcza spowoduje przeniesienie bakterii. Nie każde zakażenie wywoła chorobę. W wielu przypadkach organizm eliminuje bakterię bez dodatkowego leczenia. Przeciwciała przeciwko Borelli są więc obecne także we krwi osób zdrowych. Według statystyk nawet 25% populacji może mieć przeciwciała, nie chorując wcześniej na boreliozę. Szacuje się, że na boreliozę zachoruje około 1% osób pokłutych przez kleszcza.
Objawy i diagnostyka boleriozy
Powszechnie znanym i najbardziej charakterystycznym objawem boreliozy jest rumień występujący po wbiciu przez kleszcza. Rumień nazywany jest wędrującym z uwagi na to, że pojawia się nie tylko w miejscu ugryzienia, ale może wystąpić także na innych częściach ciała. Od momentu usunięcia znalezionego kleszcza do czasu wystąpienia rumienia może upłynąć nawet 28 dni. W przypadku pojawienia się rumienia u osoby, u których uwidoczniono wcześniej kleszcza, zaleca się wdrożenie antybiotykoterapii. Pewność co do zakażenia uzyskamy jedynie po wykonaniu laboratoryjnych badań krwi. Niestety od momentu zakażenia do czasu pojawienia się przeciwciał, które wykrywane są w badaniach musi upłynąć pewien czas. Wygląd rumienia jest na tyle charakterystyczny, że w przypadku jego wystąpienia możemy mieć pewność, że doszło do zakażenia. Przy braku zauważonego rumienia lub w przypadku próby rozpoznania Boreliozy w późniejszych okresach od momentu ukłucia przez kleszcza proces diagnostyczny jest zdecydowanie trudniejszy. Zdarza się, że od przygody z kleszczem mija wiele lat, Pacjent nie pamięta, że do tego doszło i ciężko skojarzyć mu czy wystąpił rumień. Wówczas kluczowa jest dokładna analiza objawów zgłaszanych przez Pacjenta oraz wykonanie wnikliwych badań laboratoryjnych. Objawy nie są niestety charakterystyczne. Wiele innych chorób manifestuje się podobnymi dlatego też czasami miesiącami lub latami nie pojawia się podejrzenie wystąpienia boreliozy. Do najczęstszych objawów zaliczamy zmiany skórne, dolegliwości bólowe stawów, kości, mięśni, porażenia nerwów. Wykonanie badań w kierunku Boreliozy pozwala na potwierdzenie obecności bakterii w organizmie. Nie daje jednak gwarancji, że jest ona bezpośrednią przyczyną zgłaszanych objawów. Mogło bowiem w przeszłości dojść do zakażenia, które nie wywołało choroby, a zgłaszane dolegliwości mają inne podłoże. To co ważne to możliwość pewnego wykluczenia boreliozy. Jeśli wynik na przeciwciała jest ujemny, możemy mieć bowiem pewność, że nie mamy do czynienia z chorobą.
Kto może skierować na badania w kierunku boreliozy?
Badania laboratoryjne może zlecić lekarz każdej specjalność. Najczęściej jest to jednak ortopeda, neurolog, okulista lub dermatolog z uwagi na występowanie podejrzanych objawów, z którymi Pacjenci zgłaszają się do tych specjalistów.
Jak chronić się przed Boreliozą?
Niestety nie ma dostępnych szczepień przeciwko Boreliozie, co oznacza, że jedyną możliwą profilaktyką jest unikanie kontaktów z pajęczakiem. Przede wszystkim należy pamiętać, że kleszcze możemy spotkać nie tylko w lesie, ale także na łąkach, w parkach, a nawet w centrach miast na drzewach. Udając się w miejsca, w których możemy spodziewać się ich dużej liczby warto zabezpieczyć ciało poprzez zakrycie odsłoniętych jego części. Długie spodnie, długi rękaw czy czapka podczas wyprawy do lasu to z pewnością dobry pomysł, zdecydowanie zmniejszający ryzyko powrotu z lasu z kleszczem. Jeśli jednak nie udało nam się ustrzec przed spotkaniem z nieproszonym gościem na skórze należy jak najszybciej go usunąć, najlepiej z pomocą pielęgniarki, szczególnie w przypadku kiedy kleszcz wbił się już głęboko.
głosów: 0