Zwichnięcie stawu to obok skręcenia najczęściej występujący uraz stawów obwodowych. Tego rodzaju uszkodzenie stawu często występuje jednorazowo w wyniku wypadku komunikacyjnego lub jako następstwo kontuzji sportowej. Zdarza się jednak, że uraz w tym samym stawie powtarza się i z biegiem czasu określany jest jako zwichnięcie nawykowe. Zwykle sytuacja ta występuje na skutek błędnie prowadzonego leczenia lub braku rehabilitacji ruchowej. Jak temu zapobiec? Sprawdźmy.
Definicja zwichnięcia stawu
Zwichnięciem stawu określamy uraz, w wyniku którego doszło do utraty fizjologicznego kontaktu powierzchni stawowych, a przesunięte struktury nie wróciły na swoje anatomiczne miejsce (dla porównania skręcenie to uszkodzenie, w którym dochodzi do częściowej utraty kontaktu powierzchni stawowych jednak samoistnie wracają one do swojego pierwotnego położenia – przekroczony zostaje fizjologiczny zakres ruchu w stawie). W przypadku obu urazów dochodzi do uszkodzeń okolicznych struktur stawowych takich jak więzadła, przyczepy ścięgien, chrząstka, torebka stawowa. Od rozległości urazu i stopnia uszkodzenia zależy rodzaj zastosowanego leczenia.
Nawykowe zwichnięcie stawu
Nie ma jednoznacznych wytycznych, które wskazywałyby moment zdiagnozowania nawracających uszkodzeń jako nawykowych. Mówi się o co najmniej 3 nawracających w krótkim czasie zwichnięciach tego samego stawu, jednak nie jest to standardowe wskazanie do tego rodzaju diagnozy. Istotnym jest zwrócenie uwagi na powtarzający się uraz tego samego typu. Nawet jeśli nie zostaje określony jako nawykowy to jest sygnałem do dokładniejszej analizy budowy stawu, mechanizmu jego pracy, a przede wszystkim oceny stabilności. Nawykowe zwichnięcie i podwichnięcie stawu nierozłącznie związane jest bowiem z jego niestabilnością. Jako objawy charakterystyczne wskazuje się: poczucie niestabilności w stawie i związaną z nią obawę przed zwichnięciem, ból występujący podczas zwichnięcia oraz niektórych ruchów, przebyte w przeszłości urazy związane z niestabilnością. Bardzo ważną wskazówką jest brak charakterystycznych objawów stanu zapalnego, takich jak siniak i opuchlizna, po epizodzie nawykowego zwichnięcia.
Przyczyny występowania nawykowego zwichnięciach
Trudno określić jednoznacznie przyczyny wystąpienia nawykowego zwichnięcia stawu. Każdy przypadek jest inny, jednak elementem wspólnym jest występująca niestabilność stawu. Jej przyczyną mogą być przebyte w przeszłości urazy lub anatomiczne predyspozycje (ze względu na budowę anatomiczną stawem, w którym najczęściej dochodzi do występowania nawykowego zwichnięcia jest staw barkowy). Czynnikiem wpływającym na nawykowy charakter zwichnięć może być także zaburzona mechanika stawu i jego pozaosiowe ustawienie oraz osłabienie mięśni okołostawowych. Każde uszkodzenie więzadeł osłabia ich zdolność do stabilizacji stawu. Nieprawidłowe opracowanie blizny i zrostów będących następstwem urazu to kolejny element zaburzający możliwość właściwej siły więzadeł. Dodając do tego brak ćwiczeń stabilizujących w przebiegu rehabilitacji pourazowej mamy pełen obraz jednej z przyczyn nawykowego zwichnięcia, a więc niewłaściwie prowadzonej terapii. Tylko dokładne opracowanie tkanek, wzmocnienie mięśni, praca nad stabilnością i priopriocepcją oraz przywrócenie fizjologicznej mechaniki stawu pozwolą zapobiec nawracającym urazom.
głosów: 0